مرتضی اردکانی

از دانشنامه‌ی اسلامی

آیت الله مرتضی اردکانی یزدی (۱۲۸۶ - ۱۳۷۵ ش)، از علمای شیعه در دوران معاصر و از شاگردان حاج آقا رحیم ارباب بود. او صاحب آثاری در فقه، اصول، کلام و ... از جمله «رسالة فی‌ الاجتهاد و التقلید» می باشد.

نام کامل مرتضی اردکانی یزدی
زادروز ۱۲۸۶ شمسی
زادگاه اردکان یزد
وفات ۱۳۷۵ شمسی
مدفن اردکان
اساتید

على مدرس یزدى، میرزا احمد مدرس اصفهانى، شیخ محمود مفید، سید محمد مدرس نجف آبادى، حاج آقا رحیم ارباب،...


آثار

غنیة ‌الطالب تعلیقه بر مکاسب، حاشیه بر عروة ‌الوثقى، رسالة فی العدالة، رسالة فی‌ الاجتهاد و التقلید،...


ولادت

مرتضى اردکانى یزدی در ۱۲۸۶ شمسی در اردکان به دنیا آمد. پدرش میرزا محمد معروف به مجتهد اردکانى و جد مادرى‌اش، شیخ محمدرضا مجتهد ادرکانى، از روحانیان سرشناش اردکان به شمار مى‌آمدند.

تحصیل و استادان

مرتضى اردکانى تحصیلات مقدماتى را در اردکان و مدرسه خان یزد آغاز کرد. در پانزده سالگى، به اصفهان، که حوزه علمیه آن شهرت داشت، رفت و دروسى مانند شرح لمعه را نزد شیخ على مدرس یزدى و آقا میرزا احمد مدرس اصفهانى، قوانین را در خدمت شیخ محمود مفید و رسائل و مکاسب و کفایه را نزد میر سید محمد مدرس نجف آبادى فراگرفت. مدت نه سال به درس خارج فقه و اصول میر سید على نجف آبادى و سه سال نیز به درس خارج شیخ ابوالمجد محمدرضا نجفى مسجدشاهى حاضر شد. فلسفه را نزد شیخ محمد خراسانى و علم هیئت و خلاصة الحساب را نزد حاج آقا رحیم ارباب آموخت.

او از بیشتر استادان و مشایخ خویش، از جمله آیات عظام سید ابوالحسن اصفهانى، شیخ ضیاء الدین عراقى، سید محمد نجف آبادى، شیخ محمدحسین فشارکى و شیخ محمدرضا نجفى مسجدشاهى به دریافت اجازه روایت و اجتهاد نایل شد و اجازات او به تایید مراجع تقلید نجف رسید.

فعالیت علمی و اجتماعی

شیخ مرتضى اردکانى در مسجد شیشه اصفهان به اقامه جماعت مى‌پرداخت. وی سالیان دراز در اصفهان، در مدرسه ملاعبدالله، به تدریس خارج فقه و اصول اشتغال داشت. همچنین سال‌ها حوزه او در یکى از مدارس قدیم اصفهان، به نام مدرسه جلالیه، که به همت خود وى تعمیر شده بود، منعقد مى‌گردید.

ایشان حدود پانزده سال آخر حیات را در تهران اقامت گزید و در منطقه نارمک به تدریس فقه و اصول و تحقیق و تألیف گذرانید.

آثار و تألیفات

برخی از آثار آیت الله اردکانى یزدی عبارتند از:

  1. غنیة ‌الطالب تعلیقه بر «مکاسب» شیخ انصارى در پنج مجلد که دو جلد آن در قم به طبع رسیده و سه مجلد آماده طبع می باشد.
  2. رسالة فى‌ الکُر
  3. تقریرات فقه و اصول مرحوم آیت ‌الله سید محمد نجف ‌آبادى
  4. شرح «خلاصة الفصول» مرحوم آیت الله سید صدرالدین صدر
  5. رسالة فى الجماعه
  6. رساله قول فصل، در رد سى فصل میرزا محمدکریم خان کرمانى فارسى
  7. داور داورى یا کسر کسروى، در رد کسروى
  8. حاشیه بر «عروة ‌الوثقى» علامه یزدى.
  9. رسالة فی العدالة
  10. رسالة فی‌ الاجتهاد و التقلید

وفات

مرحوم مرتضى اردکانى یزدی سرانجام در مهرماه ۱۳۷۵ شمسی (برابر با ۸ جمادى الاولى سال ۱۴۱۷) در تهران دار فانی را وداع گفت. پیکرش پس از اقامه نماز توسط آیت‌الله صافى گلپایگانى در قم، به زادگاهش اردکان منتقل گردید و در مقبره خانوادگى به خاک سپرده شد.

پیوندها

منابع

  • محمد شریف رازی، گنجینه دانشمندان، تهران: اسلامیه، ۱۳۵۴-۱۳۵۲، ج۳.
  • ویکی نور.

آرشیو عکس و تصویر